Tekst en foto’s (tenzij anders vermeld): Mirjam Uijlenbroek

Sinds 20212 heb ik een simpele vijver in mijn tuin voor de goudvissen. Ongeveer 2000 liter, klein maar fijn, niets meer aan doen. Maar ja internet hè, je ziet wat en dan slaat de begeerte toe: Dat wil ik ook!!!

In 2016 zag ik ergens op internet een zuil boven water uitsteken met vissen erin. Ongeveer zoals op onderstaande foto.

Bron: https://www.vijvervistoren.nl/

Maar hoe dan? Het natuurkundig effect begrijp ik nog wel, ik herinner mij van school dat water in een vacuüm omgeving tot 10 meter hoog komt. Dus ja, maar toch: HOE DAN??

Eindeloos zocht ik toen naar teksten, tekeningen, foto’s en video’s hoe je zoiets nou maakt! Waar staat, hangt of ligt zo’n omgekeerd aquarium nou op, zodanig dat de vissen erin kunnen zwemmen? En hoe krijg je dat water erin? Nachten lag ik wakker, want in die tijd vond ik eindeloos veel filmpjes over het installeren van zo’n ding, maar nooit lieten ze de onderkant zien. Ik dacht aan een soort tafel met een gat erin? Maar hout, dat gaat niet goed met water en metaal lijkt mij ook niets. Er is wel een  simpele constructie: Zet een paar stenen tot vlak onder de waterspiegel en dan het aquarium omgekeerd erop. Ik weet het niet, volgens mij zou het glas best wel eens makkelijk kunnen breken, maar met een klein bakje moet het zeker lukken. Ook vind ik dat zonde van de vijverinhoud, want steen neemt een hoop volume in beslag.

Constructie
Op marktplaats kocht ik alvast een leeg aquarium van 80 x 40 x 50 cm.

En toen wist ik het! Pvc-buizen natuurlijk! Hèhè, dat ik daar nou niet eerder op gekomen was. Dus ik begon hele ingewikkelde constructies te bedenken… Uiteindelijk kwam mijn huisgenoot op het idee om een frame te maken waar het aquarium als een soort hoedje over past.

Het idee werkt wonderwel. Ik zet het frame in de vijver op de stabiele ondergrond van de voorgevormde bak waaruit mijn vijver gemaakt is. Pvc is licht materiaal, dus het is belangrijk dat het water ook in de constructie kan komen, anders blijft het geheel drijven. Bovenin is een gaatje gemaakt, zodat de lucht eruit kan als het frame in het water wordt gezet.

Samen zetten we het lege aquarium er overheen, waarbij de onderkant van het aquarium (nou ja eigenlijk de bovenkant, maar hij staat dus op zijn kop), zeker 5 á 10 cm onder het wateroppervlak moet zitten, om te voorkomen dat er lucht bij komt.

Vullen met water
Op https://www.pondlibrary.com/forum/vijverontwerp-en-aanleg/glazen-bak-boven-water/ zie ik de tip om de bak onder te dompelen in de vijver, om te keren en dan voorzichtig, met z’n tweeën, omhoog te tillen… Dat lijkt mij een erg zware klus!

Mijn techniek vergt minder spierkracht: Vóór je het aquarium op het frame plaatst, zorg dat er een luchtslangetje zo dicht mogelijk tegen de bodem, het latere plafond dus, geplakt is. Via dat slangetje zuig je de lucht eruit, als het aquarium goed geplaatst is.

De eerste keer hebben wij ons duizelig gezogen, door steeds een hapje lucht eruit te zuigen. Met elke hap lucht zie je het waterpeil in het aquarium stijgen, maar het duurt lang en je moet echte sportlongen hebben, zeker naarmate het water stijgt. Er bestaan natuurlijk ook speciale vacuümpompen. Mijn tip: Maak het jezelf makkelijk en gebruik de stofzuiger! Hou het luchtslangetje in de stofzuigermond en sluit de mond zo goed mogelijk af. Stofzuiger aan en in 1 minuut wordt de lucht eruit gezogen. Let op dat er geen water in de stofzuiger komt! Let ook op het waterpeil in de vijver, want dat zakt natuurlijk naarmate het water in het aquarium stijgt. Als het water lager dan het aquarium zakt, komen er weer luchtbellen in het aquarium. Met mijn relatief kleine vijver is het zaak om de tuinslang er stevig bij open te hebben. Als het aquarium gevuld is, snel de luchtslang dichtknijpen, anders stroomt de lucht weer terug en zakt het water weer! Dompel de luchtslang onder water en zorg dat hij daar blijft. De luchtslang verwijderen kan ook, maar misschien heb je hem nodig om het aquarium weer te legen.

Legen
Na ongeveer 2 weken is de ruit helemaal groen van de algen en moet het aquarium weer leeg om schoongemaakt te worden. Een algenmagneet kan de tijd natuurlijk rekken. Als het luchtslangetje er nog in zit, is het een kwestie van een keer hard blazen om het water uit de slang te duwen en de lucht stroomt naar binnen en het water zakt. Is het luchtslangetje er uit gevallen of -gehaald? Dan is een luchtpompje ook handig. Zodra er luchtbellen in het aquarium komen, zakt het water. Of flink water uit de vijver halen, dat werkt natuurlijk ook.

En nu die vissen zien!
Nu je weet hoe het werkt, wil je natuurlijk tussen het installeren en verwijderen, genieten van het bijzondere schouwspel. Dat kan best lang duren. Mij viel op dat vooral de goudvissen nauwelijks over het randje van de waterspiegel durven kijken. Ze schrikken en schieten snel weer naar beneden.  Behalve als het een goudvis betreft die zijn leven in een aquarium heeft gesleten.

De zonnebaars, de koi en een grote zeelt die ik toen had, zwommen wel spontaan in het aquarium en vonden het uitzicht zo geweldig, dat ze er dag en nacht in te bewonderen waren. De zonnebaars spendeert nog steeds uren met het turen vanuit zijn watertoren. Sommige Notropis chrosomus  komen vooral in de schemering even kijken. Maar om alle vissen te zien is al even simpel: even een handje voer onder de rand van het aquarium door, het voer stijgt op en lokt zo de vissen in het aquarium.

Ik heb deze constructie maar een paar keer per jaar opgesteld staan. Meestal als ik vakantie heb in het voorjaar en de zomer en heerlijk in mijn tuin naar de visjes kan kijken. En genieten maar!

Er zijn wel nadelen aan mijn constructie. Ten eerste is het een lelijk gezicht, die grijze buizen in het zicht. Een ander nadeel is dat er voer tussen de buizen en het glas terecht komt en dat kan gaan schimmelen. En als laatste, maar niet het minste: kleine vissen, zoals mijn Notropis chrosomus, kunnen vast komen te zitten tussen het frame en het glas van het aquarium. Het frame sluit niet naadloos aan op de hoeken van het aquarium en als daar zo’n Notropis in vast komt te zitten, dan zwemt die naar boven, waar het steeds smaller wordt en komt dan muurvast te zitten. Best een probleem, want ik kan niet helpen . Niet? Toch wel! Ik zet de tuinslang op volle kracht aan en richt een harde straal onder de rand door naar het ‘plafond’ van het aquarium. De druk van de straal zorgt voor een neerwaartse stroming en duwt het visje weer naar beneden. Maar het is niet handig, want ik ben ook wel eens te laat gekomen …

Hoe dan ook, als ik het nog eens zou maken, dan geen ‘hoedjes’ constructie.

Tegenwoordig koop je verschillende uitvoeringen kant en klaar. De meesten hebben een constructie die onder water de zuil of aquarium draagt.

https://www.vijvervistoren.nl/verstelbare-zuilen-in-vijver
Bron: Wildkamp.nl , Velda observatiebol voor vissen, Floating Fish Dome, type M, 56 x 42 cm.

Er zijn ook nog drijvende halve bollen, maar of die nou erg mooi en / of handig zijn, daar heb ik zo mijn twijfels over. Het bollende glas vervormt het zicht. Wel lijkt mij dat ze makkelijk in gebruik en onderhoud zijn.