Hygrophila difformis (vaantjesplant) een populaire plant die er bovenwater heel anders uitziet.

De geslachtsnaam Hygrophila betekent vochtminnend. Dat geeft al aan dat het hier niet zozeer een geslacht van water-, als wel een van moerasplanten betreft. Immers, als het om waterplanten zou gaan, dan zou Hydrophila meer van toepassing zijn geweest.

Difformis betekent met verschillende verschijningsvorm. Dat slaat op de totaal verschillende vormen die de plant onderwater (submers) en bovenwater (emers) kan aannemen.

Submers heeft de plant fijn-geveerde bladeren, emers grof-geveerde tot zelfs eironde blaadjes. Eind jaren zeventig van de vorige eeuw hield ik de plant in een laag paludarium met minder dan 10cm waterhoogte. Die bak stond op zolder en kreeg daar daglicht met regelrechte zoninstraling. De plant groeide boven het wateroppervlak uit en ging op het landdeel verder. Daar produceerde hij zegge en schrijve één bloem. De foto daarvan kwam op de cover van het septembernummer 2005 van ‘Het Aquarium’ te staan. Dat was de jubileumuitgave bij gelegenheid van het 75-jarig bestaan van de NBAT. Het blad werd geheel gevuld met artikelen van de toen nog florerende ‘Werkgroep Aquatische planten’ (WAP). In één van die artikelen maakte Rob Slinger die ook lid van AV ‘De Rijswijkse‘ was, gebruik van dia’s van mij. Vandaar mijn foto op die cover!

In mijn 80cm-aquarium groeide de Vaantjesplant, onder welke naam de plant onder aquarianen vooral bekend is, onder invloed van LEDlicht spontaan door het wateroppervlak heen. Dan kon hij doen doordat hij onder invloed van dat licht ook een veel dikkere stengel dan gebruikelijk ontwikkelde. Het leek me toen aardig de top van een plant in een vochtig gehouden mengsel van potgrond en metselzand 1:1 te plaatsen.

Ook in dat bakje bestond de verlichting uit LEDlicht. De plant groeide op, viel om en ontwikkelde in eerste instantie ongeveerde, fijn-behaarde bladeren. Opmerkelijk vond ik dat de toppen van de intussen vertakte plant toch weer geveerde bladeren ontwikkelden, zij het dat die grof-geveerd waren. Eén stengel groeide omhoog en die produceerde zegge en schrijve één bloem. Die stond kort gesteeld in een bladoksel.

In het boek ‘Aquariumplanten’ 4e druk van Christel Kasselmann, staat een fraaie foto met een bloem in de beide bladoksels van twee tegenover elkaar staande bladeren.

Geveerde toppen uit mijn moerascultuurtje plaatste ik op een vochtig-nat terras van mijn nieuwe paludarium. Dat zag er interessant uit.

Helaas hadden de planten duidelijk te kampen met een tekort aan (LED-tl)licht. Ze groeiden met vrij grote internodiën recht omhoog en vertoonden neiging om te vallen. De langste bereikte met een lengte van 60cm zelfs de lichtkap! In de bladoksels ontstonden wel zijscheuten, maar bloemen of de aanleg daartoe heb ik nog niet gezien.

Loek van der Klugt